Bezpieczne przechowywanie paliwa HVO100

Od transformacji energetycznej nie ma już odwrotu – presja na ograniczanie emisji w transporcie i rolnictwie sprawia, że coraz więcej firm sięga po odnawialne paliwa. Jednym z najbardziej perspektywicznych rozwiązań w tej kategorii jest HVO100 (Hydrotreated Vegetable Oil), czyli syntetyczny olej napędowy oparty na uwodornionych tłuszczach roślinnych lub zwierzęcych. Technicznie może być stosowany jako pełnoprawny zamiennik diesla, jednak jego wykorzystanie wymaga nieco innego podejścia – szczególnie jeśli chodzi o logistykę i infrastrukturę. Jeśli naprawdę chcesz uniknąć przestojów i mieć pewność, że wszystko działa legalnie i bezpiecznie, przechowywanie HVO100 musi odbywać się zgodnie z konkretnymi wymogami – tak prawnymi, jak i technicznymi.

Właściwości HVO100 a warunki magazynowania

To paliwo zaliczane do syntetycznych diesli parafinowych zgodnie z normą EN 15940. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim – brak estrów metylowych (FAME), które w typowym biodieslu często powodują szybsze utlenianie i osadzanie się zanieczyszczeń. HVO100 oferuje znacznie lepszą stabilność utlenieniową, co znacząco upraszcza jego długoterminowe przechowywanie.

Przy gęstości rzędu 770–790 kg/m³ jest też mniej podatne na absorpcję wilgoci niż klasyczne biopaliwa. To ogranicza ryzyko powstawania szlamu (bakterii, grzybów, osadów), ale nie zwalnia z obowiązku regularnej kontroli czystości zbiornika – zwłaszcza jeśli wcześniej był używany do magazynowania zwykłego ON.

Status prawny i przepisy w Polsce

W polskim prawodawstwie HVO100 traktowane jest obecnie podobnie jak inne paliwa ciekłe klasy III (m.in. olej napędowy). Można je importować do użytku wewnętrznego, natomiast detaliczna sprzedaż na stacjach jest jeszcze w fazie regulacyjnej. Nad infrastrukturą magazynową nadzór sprawują trzy kluczowe instytucje:

• UDT – nadzoruje stan techniczny zbiorników i elementów instalacji,
• Państwowa Straż Pożarna – przypatruje się kwestiom przeciwpożarowym instalacji,
• PINB – odpowiada za wydawanie pozwoleń na użytkowanie dużych instalacji zbiornikowych.

Dobra wiadomość? Jeśli planujesz magazynowanie na potrzeby firmowe, formalności są już znane i proces da się dobrze zaplanować.

Jak dobrać zbiornik na HVO100? Wymogi techniczne

Dla wielu użytkowników to kluczowy krok. Jeśli poważnie myślisz o wdrożeniu HVO100, musisz zacząć od odpowiedniego zbiornika. Najczęściej stosowane normy, które powinny spełniać zbiorniki to PN-EN 12285-1 (zbiorniki podziemne), PN-EN 12285-2 (zbiorniki naziemne stalowe) i EN 13341 (zbiorniki naziemne z tworzyw sztucznych).

• Konstrukcja dwupłaszczowa – to dziś standard. Pozwala ograniczyć ryzyko wycieku i spełnia wymogi środowiskowe,
• Materiał odporny na UV – najlepiej sprawdza się wysokiej jakości polietylen, szczególnie jeśli zbiornik stoi na świeżym powietrzu,
• Bezpieczna lokalizacja – odległość od zabudowań, alej roboczych i innych zbiorników powinna uwzględniać lokalne przepisy ppoż. Zdarza się, że w bazach przemysłowych oznacza to odstępy sięgające nawet 20 metrów.

Co ciekawe – według szacunków branżowych, potencjał rynku HVO globalnie przekroczy 50 miliardów dolarów już przed 2030 rokiem. To spory impuls do rozwoju nowoczesnych rozwiązań magazynowych i zwiększania pojemności zbiorników.

Kompatybilność materiałowa – na co uważać?

Nawet jeśli masz stary zbiornik po ON i chcesz go zaadaptować do nowego paliwa, nie rób tego w ciemno. HVO100 składa się z parafin – są czystsze niż olej napędowy, ale inaczej oddziałują na gumy, uszczelki i sondy. Eksperci z niemieckiego instytutu KIT potwierdzają, że choć infrastruktura dieslowa co do zasady sprawdza się przy HVO100, kluczowe jest sprawdzenie zgodności osprzętu.

Zwróć uwagę szczególnie na:

• Węże – powinny być odporne na parafiny, czyli najlepiej z określoną klasą mieszanki gumowej,
• Uszczelki i oringi – najczęściej stosuje się NBR lub FKM – oba materiały charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną,
• Sondy elektroniczne – gęstość HVO100 jest niższa niż ON, więc jeśli zależy ci na precyzji, konieczna jest kalibracja.

Nie kupuj w ciemno – producent zbiornika powinien wystawić ci pisemne potwierdzenie, że dana instalacja nadaje się do HVO.

Formalności i zgłoszenia w zależności od pojemności zbiornika

To, jakie dokumenty i pozwolenia będą ci potrzebne, zależy głównie od… objętości. W uproszczeniu wygląda to tak:

Pojemność zbiornika	Wymogi formalne
do 2 500 litrów	Brak obowiązku rejestracji w UDT, ale wymagany certyfikat szczelności i przeglądy
powyżej 2 500 litrów	Obowiązkowa rejestracja w UDT w ciągu 30 dni od montażu
5 000 litrów i więcej	Rejestracja w UDT, opinia PSP, pozwolenie użytkowania z PINB

Z punktu widzenia logistyki firmowej najczęściej wykorzystywane są zbiorniki o objętości od 2 000 do 5 000 litrów, choć infrastruktura przemysłowa może obsługiwać zasobniki magazynujące nawet 200 000 m³.

Dobre praktyki i bezpieczeństwo pożarowe

Bezpieczeństwo warto mieć pod kontrolą na co dzień – nie dopiero wtedy, kiedy coś pójdzie nie tak. Oto kilka praktycznych wskazówek, które pomogą w utrzymaniu długoterminowej efektywności magazynowania HVO100:

• Lokalizacja zbiornika – najlepiej w miejscu zacienionym i przewiewnym, które minimalizuje zmiany temperatur i redukuje kondensację wewnątrz zbiornika,
• Okres przechowywania – zaleca się, by HVO100 magazynować do 36 miesięcy, co wypada bardzo korzystnie na tle tradycyjnego diesla (żywotność ok. 8–12 miesięcy),
• Środki gaśnicze – w strefie tankowania powinny znajdować się odpowiednie systemy ppoż.: piana, proszek lub CO2. Uwaga – nie wolno używać zwartego strumienia wody, bo może on jedynie rozprzestrzenić pożar.

Dobra wiadomość? Dzięki niezawodności i lepszej oksydacyjnej stabilności HVO100 nie wymaga tylu dodatków antyutleniających, co FAME biodiesel. To ułatwia transport, magazynowanie i eliminuje część problemów, z których użytkownicy biopaliw często nie byli zadowoleni.

Dlaczego warto wybrać HVO100?

HVO100 to przyszłość flot, szczególnie tam, gdzie liczy się zeroemisyjność i stabilność operacyjna. Ale sama decyzja o przejściu na to paliwo to dopiero początek. Jeśli chcesz naprawdę skorzystać z zalet HVO100, zadbaj o odpowiedni zbiornik, sprawdź zgodność uszczelek i wężów oraz dopilnuj formalności przed montażem – szczególnie jeśli przekraczasz 2 500 litrów. Technologicznie HVO jest „czystsze”, stabilniejsze od klasycznych biopaliw i może być magazynowane nawet przez 3 lata bez utraty parametrów. A patrząc na globalne prognozy rynku – warto przygotować się na skalowanie w przyszłości.